Monoliet
Het bleef jaren een raadsel: wie of wat zit er achter die geheimzinnige monoliet die in 2020 opdook op de Kiekenberg bij Oudehorne? Dankzij de veiling op het Flaeijelfeest van september 2024 is dat nu bekend en heeft de monoliet een nieuwe plek gekregen.
Niks reclamecampagne. Niks kunstproject. En ook geen buitenaardse beschaving. De glanzende monoliet die wandelaars op een zondagochtend in december 2020 plotseling aantroffen langs een vennetje op de Kiekenberg bij Oudehorne, was een grap van Rinze Veldstra. Zo simpel is het.
,,Dy aliens, dat binne wy”, grijnst hij zaterdag op het terrein van het Flaeijelfeest in Oudehorne, wijzend naar zichzelf en zijn kompaan Sven Libbenga.
Het was allemaal zo geregeld, herinnert hij zich. Veldstra had in de Telegraaf een berichtje gezien over een spiegelgladde pilaar die was aangetroffen in een kloof in de Amerikaanse staat Utah. Niemand wist waar die vandaan kwam. De vergelijking met de film 2001: A Space Odyssey, waarbij een monoliet vanuit het niets tussen prehistorische aapmensen opduikt, lag voor de hand.
Dat kan ik ook, dacht Veldstra, metaalbewerker uit Nieuwehorne, en hij belde overbuurman Sven. ,,Hast saterdei tiid foar in putsje?”
Een drie meter lang stuk RVS, dat in andere omstandigheden was geëindigd als bekleding voor een benzinepomp, werd vakkundig gesneden en in drie stukken aan elkaar gelast.
Op een decembernacht in 2020 plantte Veldstra met wat kompanen de monoliet langs een vennetje in natuurgebied de Kiekenberg.
Het gevaarte werd op lange pennen de bodem in gedrukt. ,,It wie hurde grûn. Fan in trepke ôf moasten wy mei ús lichemsgewicht deroan hingje om him deryn te krijen.”
Zelfs de Amerikaanse nieuwszender CNN maakte er een nieuwsbericht van. Want hoewel de Utah-monoliet uiteindelijk wereldwijd wel 200 klonen zou krijgen, was die van Veldstra er vroeg bij.
Al na een dag haalde de eigenaar van de grond hem weg, om de natuur te beschermen tegen teveel publiek. Veldstra: ,,Mar ek doe bleaune minsken kommen. Sels út België en Ingelân. We hawwe der in soad wille mei hân.”
Het gooide wel roet in hun plannetje om de monoliet op tour te sturen: na de Kiekenberg had het ding moeten verschijnen op de ijsbaan in het dorp, en daarna in de duinen bij Appelscha. De monoliet werd opgeslagen bij Veldstra.
In september 2024 is de monoliet ingebracht op de jaarlijkse Boerenboelgoed op het Flaeijelfeest en stond te glanzen tussen oud meubilair en de kippen en konijnen.
De monoliet is bij opbod verkocht en op verzoek van de makers is de opbrengst geschonken aan Stichting Make a Wish: een organisatie die helpt de hartenwensen van zieke kinderen te laten uitkomen.
Zo kwam deze creatie in handen van Atze Abma – oud-inwoner van Oudehorne – en Gretha Postmus.
